Locatie: Fort Voordorp, Voordorpsedijk 28b, 3737 BK Groenekan
09:30 – 10:00 uur
Ontvangst, inloop en registratie
10:00 – 11:05 uur
Opening programma door dagvoorzitter
Uitleg over UNESCO en de Hollandse Waterlinies
11:05 – 11:15 uur
Korte pauze en uiteen in groepen
11:15 – 12:30 uur
Deelsessies: ronde 1
Deelsessie: 1, 3, 4, 6, 7 en 8
12:30 – 13:30 uur
Lunch, inspiratiehoek en netwerken
13:30 – 14:00 uur
Plenair programma, film, wisseling voorzitter Q-team
14:00 – 14:30 uur
Plenair, inspirerende spreker
14:30 – 14:40 uur
Korte pauze en uiteen in groepen
14:40 – 15:55 uur
Deelsessies: ronde 2
Deelsessie: 1, 2, 3, 4, 5 en 8
15:55 – 16:25 uur
Plenaire afronding
16:25 – 17:00 uur
Afsluitende borrel, inspiratiehoek en netwerken
Aanvulling programma pagina
Toelichting op het plenaire programma
De dag opent plenair. Dagvoorzitter is Carol Westrik.
Vanuit haar jarenlange ervaring in de wereld van UNESCO zal zij wat vertellen over het ontstaan van UNESCO, de doelstellingen en de verschillende commissies en adviesorganen.
Jeroen Bootsma neemt daarna het stokje van haar over om dieper in te gaan op de UNESCO status van de Hollandse Waterlinies. Wat betekent deze status, welke uitdagingen zijn er en wie is waar voor verantwoordelijk.
Na de lunch is het tweede plenaire deel. Eerst wordt er even kort stil gestaan bij de wisseling van het voorzitterschap van het kwaliteitsteam Hollandse Waterlinies.
Daarna zal hoogleraar Adriaan Geuze zijn visie geven op het Nederlandse landschap en de rol die de beschermde status van de Hollandse Waterlinies kan hebben op het behoud van het landschap en als vestigingsvoorwaarde.
De dag wordt ook weer plenair afgesloten met een muzikale verrassing.
Daarna volgt een korte terugblik op de dag met Rob van Muilekom, gedeputeerde van de provincie Utrecht en Susan Lammers, directeur van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, beide namens het gemeenschappelijk orgaan Hollandse Waterlinies.
De dag eindigt met een borrel.
Deelsessies
1. Werken met Werelderfgoed. Praktische training voor ambtenaren.
Loes van der Vegt, Partner bij Land-iD, Brecht Leseman en Loeka van der Eijk van Land-iD en Lodewijk van Roij, adviseur erfgoed & ruimte bij de RCE, accounthouder Hollandse Waterlinies
Praktische training over de sturende principes van UNESCO voor het in stand houden van Werelderfgoed. Termen als Outstanding Universal Value (OUV), integriteit, authenticiteit en kernkwaliteiten en attributen worden behandeld. Deelnemers duiken in op relevante casussen en bespreken wat de ruimtelijke impact is op de integriteit en de authenticiteit van de kernkwaliteiten en de attributen. Aan de hand van deze conclusies maken de deelnemers een plan om de ontwikkeling goed te begeleiden en het werelderfgoed in stand te houden.
x
2. Beheer van Werelderfgoed. Wat is goed beheer en hoe doe je dat?
Moderator Juke van Niekerk, directeur Liniebreed en Ronald Hamberg, Projectleider groene benutting & klimaatadaptatie team Hollandse Waterlinies provincie Utrecht
In deze deelsessie wordt er dieper ingegaan op de vragen die we horen in het veld: Hoe beheer je goed vanuit Werelderfgoed-standpunt? En wat verstaan we onder goed beheer? Willen we met elkaar een soort van standaard ontwikkelen van wat minimaal moet? Wie is er verantwoordelijk voor het beheer, is dat de eigenaar of de exploitant of samen? En hoe kunnen de kosten voor beheer gedekt worden? Tijdens deze deelsessie gaan de deelnemers samen op zoek naar de antwoorden en delen ervaringen met elkaar. Ook is er ruimte om te brainstormen over de aanpak in de toekomst.
x
3. Strijd om schaarse ruimte.
Dorine van Hoogstraten, Voorzitter Kwaliteitsteam Hollandse Waterlinies en Paul Meurs, lid Kwaliteitsteam Hollandse Waterlinies
Werelderfgoed is uniek in de wereld en heeft uitzonderlijke waarde voor de mensheid. UNESCO noemt dat de Uitzonderlijke Universele Waarde of OUV. De Siteholder van het Werelderfgoed is verantwoordelijk voor het behoud van die OUV. Een ingewikkelde opgave in zo'n groot gebied als de Hollandse Waterlinies. Zeker in relatie tot andere ruimtelijke ontwikkelingen die noodzakelijk zijn, zoals woningbouw, waterbeheer, energietransitie, klimaatadaptatie, herstel van de biodiversiteit en de landbouwtransitie. Het vraagt om visie, ambitie en strategische keuzes.
x
4. Landschap als inspiratiebron. Uitleg bij de Gebiedsanalyses en de Handreiking Visuele Integriteit.
Yoran van Boheemen, Partner en Landschapsarchitect bij Feddes-Olthof Landschapsarchitecten en Peter Paul Witsen, Planoloog en Lid van Kwaliteitsteam Hollandse Waterlinies
De Hollandse Waterlinies zijn een verdedigingssysteem dat is gebaseerd op het landschap. Ze strekken zich uit over verschillende landschapstypen. Om het landschappelijk erfgoed niet alleen in stand te houden, maar ook in te kunnen zetten als basis voor ruimtelijke ontwikkeling, zijn Gebiedsanalyses en de Handreiking Visuele Integriteit gemaakt. Deze sessie geeft een toelichting op die instrumenten.
x
5. Verduurzaming van forten. Voorbeelden van aanpassingen aan forten om ze geschikt te maken voor duurzaam gebruik.
Michiel van den Burght, Stadsherstel Amsterdam
Forten zijn koud en vochtig, moeilijk te verwarmen en grote energie-slurpers. Om een fort te kunnen exploiteren en er aangenaam te kunnen verblijven zijn er veel aanpassingen nodig. Hoe doe je dit op een duurzame manier? In deze deelsessie komen een aantal mooie voorbeelden van duurzame aanpassingen in de Hollandse Waterlinies en daarbuiten aan bod. Ook is er ruimte om vragen te stellen en te brainstormen over oplossingen in jouw gebied.
x
6. Water. Van Wapen naar Werk.
Jelmer Krom, Waterschap Rivierenland
Als je water naar je hand kunt zetten, is het een wapen. In dat eeuwenoude landschap zetten we nog steeds water naar onze hand. Nu voor andere doelen: klimaatadaptatie, biodiversiteit, waterkwaliteit, waterveiligheid. Rijksmonumenten uit de Hollandse Waterlinies zijn het dagelijks gereedschap van het waterschap.
Wat is de rol van het water nu in het Hollandse Waterlinies landschap? Wat zeggen de keuzes van destijds over de uitdagingen van nu?
x
7. Beleef de Hollandse Waterlinies. Hoe maak je een onzichtbaar verhaal zichtbaar?
Samra Sabljic, projectleider en ontwerpen team Hollandse Waterlinies provincie Utrecht en Studio Klarenbeek en Dros
Hoe maak je het onzichtbare verhaal zichtbaar? In deze sessie gaan we dieper in op het zichtbaar en beleefbaar maken van de Hollandse Waterlinies! Er worden allerlei voorbeelden gepresenteerd ter inspiratie hoe je duidelijk kan maken dat je in een stukje van de Hollandse Waterlinies bent, terwijl er bijvoorbeeld geen fort of groepsschuilplaats in zicht is.
Hoe kunnen we door het gebruik van specifieke materialen en ontwerpen meer eenheid creëren en zo de herkenbaarheid van de Hollandse Waterlinies steviger neerzetten? En wat kunnen kunstwerken bijdragen aan het zichtbaar maken van het verhaal van de Hollandse Waterlinies? In deze sessie gaan we samen brainstormen over mogelijkheden en kansen voor het beleefbaar maken van de Hollandse Waterlinies in jouw gebied!
x
8. Werelderfgoed en juridische kaders.
Wietse Burger, coördinator bescherming Sitebureau Hollandse Waterlinies, Untung Buter, RO adviseur Hollandse Waterlinies provincie Noord-Holland, Joske Poelstra, jurist omgevingsrecht Rho adviseurs en Anita Barada, senior jurist Gemeente Amsterdam
De deelnemers zullen worden meegenomen in de praktijk van het beschermen en behouden van cultuurerfgoed. Welke afwegingen gemaakt moeten worden om een ruimtelijke ontwikkeling eventueel mogelijk te maken en welke instrumenten hierbij gebruikt kunnen worden komen hier aan bod. En aan de hand van casuïstiek en ervaring(en) door en van gemeenten wordt samen met de deelnemers de praktijk bekeken. Kortom voor iedereen in het werkveld van cultureel erfgoed en ruimtelijke ontwikkeling een zeer waardevolle deelsessie.
x